Twee dagen zijn we nu in het land van de Toraja’s en het is heel bijzonder. Het landschap met de rijstterrassen is gaaf. De bouwstijl van de huizen en de voorraadkamers voor rijst is uniek. En voor de achterliggende tradities beginnen we na twee dagen uitleg van onze gids Daud een beetje begrip te krijgen.
Het begrafenisritueel is in deze cultuur enorm belangrijk. Als iemand sterft, wordt niet meteen afscheid genomen. Het lichaam wordt geconserveerd en omhuld in de eigen kleren en blijft bij de levenden in de buurt. Die blijven ’the body’, zoals Daud zei, ook steeds respect betonen en groeten. Pas na de begrafenis wordt iemand als echt overleden beschouwd. Maar in die tussenliggende periode moet veel gebeuren en het kan wel meer dan een jaar duren voor het zover is. De kinderen moeten voor buffels zorgen, er moet een graf gemaakt worden en misschien zelfs een beeld.
Het begrafenisritueel is uitgebreider naarmate een familie meer status heeft. De eerste dag worden de gasten en hun giften ontvangen. Dan volgt het ritueel slachten. Een eerste dag van varkens en kippen, daarna van de buffels. Hier waren we gisteren bij. Bij onze aankomst stonden er wel tien buffels, vast gehouden door jongens van de familie. Er volgde een soort afvalrace, waarin een buffel voor de kerk werd gekozen en een aantal buffels voor de veiling. Er bleven er drie om de overledene te begeleiden naar het dodenrijk. En toen, zomaar, swoesh, werd de eerste de keel afgesneden en volgden de andere twee. Geen genadesteek, toen het in onze Europese ogen wat lang duurde, een doodstrijd is iets wat hier juist gewaardeerd wordt. Terwijl deze drie beesten nog amper dood waren, werd de rest weer terug het veld opgevoerd. Er kon op geboden worden en de opbrengst ging naar de familie. Langzaamaan verslapte de aandacht en toen de drie dode beesten gevild werden zaten de meeste mensen al op hun telefoon het filmpje van de slacht te bekijken.
Na alle ceremonies brengt de familie het lichaam naar het graf. Vroeger was dit in de rotsen uitgehakt, nu zijn het heel mooie huisjes. Vaak ook met een kruis erop. Van mensen met echte status wordt ook nog een beeld gemaakt, dat daarvoor op een speciale plaats wordt neergezet.